De kunst van het over de kerbstone rijden

Een van de belangrijkste en plezierigste aspecten van het racen is op een productieve manier over de kerbstones rijden.

Hoe breder je de baan maakt, hoe groter de straal van de cirkel die je beschrijft en dus hoe sneller je door de bocht kan gaan. Een goed piloot gaat dus zo ver mogelijk over de kerbs tot op het punt dat het niet meer interessant wordt. Er wordt dus met andere woorden tijd verloren en/of de ophanging en aandrijfassen van de racebolide worden te zwaar belast in functie van de lengte van de race.

Het is echt indrukwekkend hoe ver toppiloten daar in gaan. Zo ver mogelijk over de boordstenen gaan is een van de meest uitdagende en aangename bezigheden op een circuit. Hoe beter de piloot, hoe meer millimeters extra baan hij of zij zoekt. Dat is niet meer dan genetisch bepaald gedrag, zou je haast kunnen zeggen. Elke centimeter extra levert ongeveer 3 duizendsten van een seconde op en dat kan tellen als je per bocht drie raakpunten (remzone, aansnijpunt en exit) hebt en de meeste circuits ongeveer 10 bochten tellen.

Het zijn eerder de minder getalenteerde piloten die het gedrag van de snellere, over de kerbstones vliegende piloten, bekritiseren en daarbij natuurlijk in een goed daglicht komen te staan bij de race-director. De koersdirecteur vertelt soms wel eens op de rijdersbriefing dat “de piste zich tussen de twee witte lijnen bevindt…”. Er wordt dan telkens stilletjes in het vuistje gelachen.

Soms wordt er natuurlijk wel overdreven en vliegen er kiezeltjes in de voorruit van de achterliggers. Dat is uiteraard minder leuk. Maar dat is niet de schuld van de piloten, maar de schuld van zij die de kerbstones bouwen.

Een kerbstone dient zodanig geconstrueerd te worden dat hoe verder je er over gaat hoe meer tijd je wint en hoe onstabieler de auto wordt, maar waarbij je op een bepaald moment op een punt komt waar je tijd verliest omdat de auto te onstabiel wordt of nog beter omdat de kerbstone ‘te kort’ is.

Dat is namelijk het geheim van een goede kerbstone aan de exit van een bocht, maak hem te kort. Op die manier kan er niemand te ver over gaan want men moet maken dat er men er tijdig weer af rijdt of men zou minstens een seconde verliezen… of de vrijstelling van de verzekering. Een kerb die te kort is kan redelijk vlak zijn waardoor je de auto geen pijn doet.

Prachtige voorbeelden van goed gebouwde kerbstones vinden we aan de exit van de 3de Les Combes in Spa en aan de exit van de linkse na de haarspeld Bruxelles. Of wat dacht je van de Lesmo 1 en 2 op Monza. Prachtig gewoon!

En natuurlijk ook het haast lukraak aanbrengen van reusachtige kiezelbakken die tot vlak achter de kerbstones liggen heeft al voor heel wat meer schade gezorgd dan ze vermeden heeft. Maar dat is voer voor een andere column.

Wat ronduit belachelijk is, is het schilderen van een witte lijn na een volledig vlakke kerbstone en dan verbieden om erover te rijden. Dat is als omgeven worden door 100 haremmeisjes zonder dat je een erectie mag krijgen. Dat is alsof je de Raidillon op rijdt met het knopje van de snelheidsbegrenzer aan.. Nou ja, u snapt het wel.

Eindeloze discussies en tal van zinloze sancties zijn het resultaat.

Eveneens een spijtige ontwikkeling zijn de groene kunstgrasvlakken achter een kerbstone. Door het licht afremmende effect denkt de FIA waarschijnlijk dat men daarmee de Heilige Graal gevonden heeft maar racen wordt er een stuk minder leuk door. Er is namelijk geen enkele uitdaging meer. Foutjes worden vergeven en men hoeft geen moeite meer te doen om de auto stabiel te houden. En als je wordt uitgeremd kan je dit weer ongedaan maken door tijdens de exit over het groen vlak te rijden en dus de baan een heel stuk breder te maken. Daar komen dan alweer eindeloze discussies van.

Een goed ontwerp voor aan de binnenkant (clipping point) van de bochten is bijvoorbeeld een kerbstone met een helling en met aan de bovenkant een gekarteld stukje en die dan plots 10 of 15 cm dieper wordt. Het komt erop aan om het stukje achter het einde van de kerb diep genoeg te maken, anders rijden de voorwielaangedreven auto’s er toch helemaal over, waarbij ze de kerbstone onder zich laten passeren.

Uit den boze zijn alles of niets constructies. Ofwel rijd je er niet over, ofwel breekt je auto meteen in twee stukken… Een voorbeeld daarvan zijn de dwarsliggende boordstenen die te sterk hellen aan de kant van de piste. Je moet er zo dicht mogelijk langs rijden om zo snel mogelijk te gaan, maar als je een centimeter te dicht komt, dan krijgt de ophanging en het wiellager een zware schok te verwerken. Ook de nieuwe chicanes van de FIA met een platte kerbstone waarnaast dan een redelijk hoge bolvormige en langwerpige bult ligt (vb: chicane in Spa, Monza), is weer een verhaal van alles of niets. Men redeneert “Ja maar, ze rijden er toch niet meer over hé…!” maar deze stenen geven niet het minste ‘kerbstone-plezier’ (trouwens, sommigen rijden er toch nog over…).

Het aanbrengen van kerbstones in chicanes blijkt niet zo eenvoudig te zijn. Toch is dit enkel een kwestie van een doordacht ontwerp. In Groot-Brittanië en Duitsland hebben ze daar weinig problemen mee. Als je er te ver overgaat, dan weet je het wel. Op sommige circuits echter vlieg je een meter hoog als je bijvoorbeeld een keertje je rempunt mist of als er geen plaats is voor 2 auto’s.

Vermeldenswaard is de mogelijkheid om door het lichtjes wijzigen van de kerbstones de bocht een stuk sneller te maken. Een goed alternatief voor circuits met weinig plaats voor uitloopzones en die dus door de FIA verplicht worden de piste kunstmatig te vertragen door allerlei chicanes (die soms veel te hoekig zijn).

Ook kerbstones dienen gekeurd te worden maar wellicht heeft men toch wat spelingruimte.

Het is bewonderenswaardig hoe sommige circuits begaan zijn met het ontwerpen van kerbstones. Men komt echter steeds met nieuwe constructies op de proppen die maar al te vaak nieuwe gebreken vertonen.

Dit komt voornamelijk door het feit dat de meeste circuits gebouwd worden en de normen bepaald worden door mensen die geen race-ervaring hebben. Hierdoor worden vele circuits alsmaar minder aantrekkelijk. Ook voor het publiek is er niets te zien aan een racewagen die over een groen vlak rijdt…

Elk circuit is anders en het komt vaak voor dat men het soms blindelings advies van die FIA dient te volgen, terwijl de mensen van het circuit zelf misschien een betere oplossing hebben.

Ook hangt het ervan af welk soort race-evenementen er plaatsvinden op een circuit. Grasdallen zijn heel goed achter een kerbstone maar racetrucks bijvoorbeeld rijden ze kapot. Het ene circuit is kerbstone-vriendelijk voor motoren en het andere niet. En sommige circuits doen alles voor de F1, maar dat is niet altijd beter.

Kerbstones bouwen is dus veel complexer dan het lijkt en ik heb zeker ook niet alle antwoorden. Alle mogelijke constructies bespreken zou deze column veel te lang maken. Bovendien is kritiek geven altijd gemakkelijk. Toch ben ik ervan overtuigd dat men betere kerbstones kan bouwen door samen te werken met snelle piloten (en enkel met snelle piloten). Dit gebeurt in de praktijk echter veel te weinig. Waar hebben we dat nog gehoord...?